Jedna z najcenniejszych jaskiń lodowych na świecie. Tylko w niej bowiem zlodowacenie występuje na wysokości 920-950m n.p.m., podczas gdy w innych obiektach tego typu znanych z Alp i Karpat granica ta wynosi 1100m n.p.m. Jest także jedną z pierwszych jaskiń na świecie oświetlonych elektrycznie; po próbach jego zainstalowania w 1881r., ostatecznie uruchomiono je 6 lat później. 2 grudnia 2000r. zaś dopisano ją do Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO pod pozycją obejmującą od pięciu lat jaskinie Krasu Słowackiego i Krasu Aggtelek, gdzie znajduje się
Jaskinia Baradla.
Dobszyńska Jaskinia Lodowa powstała wzdłuż szczelin i płaszczyzn w środkowotriasowych wapieniach ze Steinalm i Wetterstein w wyniku działalności ponoru, utworzonego wskutek zawalenia się bloków skalnych, na potoku Gnilec. Wchodzi ona w skład systemu Jaskini Strateńskiej, jednak w środkowym czwartorzędzie runęły jej stropy, na stałe przerywając połączenie między nimi. Uformowała się wtedy przestrzeń w kształcie worka ze stagnującym powietrzem oraz górny otwór. Poczynając od piętra mindel (ok. 300tys. lat temu), przesiąkały do niej wody opadowe, tworząc struktury w formie lodu podłogowego, wodospadów, stalagmitów i słupów.
Wejście do jaskini znane było od niepamiętnych czasów wśród miejscowych pasterzy i myśliwych jako Lodowa Dziura. Jej dno osiągnięto jednak dopiero 15 czerwca 1870r. Rok później udostępniono ją do zwiedzania. Jaskinia osiąga długość 1491m i deniwelację 112m. Główną jej część tworzy olbrzymie wgłębienie obniżające się od wejścia o 70m, a większość jej partii wypełnia lód, który zajmuje powierzchnię 9772m2 przy objętości 110100m3. W niektórych miejscach sięga on aż po strop, co dzieli jaskinię na niezależne części - Parter, Korytarz Ruffiniego, Małą Salę i Wielką Salę, w której osiąga on największą miąższość (26,5m). Lód w jaskini "wędruje" od wejścia poprzez Małą Salę i Wielką Salę w kierunku Parteru i Korytarza Ruffiniego w tempie 2-4cm na rok. Całkowitą jego "wymianę" oszacowano na 1700-2000 lat.
Latem z jaskini wylatuje zimne powietrze; zimą proces ten jest odwrotny. Przeciętna roczna temperatura w zlodowaciałej Wielkiej Sali waha się w granicach od -1°C do -0,4°C; względna wilgotność powietrza zaś - 75-90%. W niezlodowaciałej części jaskini wartości te wynoszą odpowiednio: od 0,8°C do 3,5°C oraz 85-98%.
W jaskini odkryto 12 gatunków nietoperzy; jest ona także jednym z najważniejszych siedlisk nietoperza wąsatego (Myotis mystacinus) i nietoperza Brandla (Myotis brandtii) w Europie środkowej. Pojawia się tu również nietoperz pobrzeżny (Myotis dasycneme) i nietoperz rzęsisty (Myotis nattererii), które należą do najcenniejszych przedstawicieli tych ssaków na Słowacji.
Copyright 2018-2024 bohun
Wykorzystywanie materiałów zamieszczonych w Geotydzie
bez zgody właściciela praw autorskich jest zabronione